Roni Horn

New York USA 1955, woont en werkt in New York

Kafka's Palindrome
1994
aluminium en plastic
onregelmatige vierhoek
11 x 107; 103,5; 91,5; 124,5 cm
1994.RH.06

Kafka’s Palindrome van Roni Horn doet door het gebruik van aluminium en de industriële afwerking enigszins denken aan werken van de Minimal Art, met name aan die van Donald Judd. Maar waar de vormen van Judd rechthoekig zijn, is de omtrek van dit op de vloer liggende volume een onregelmatige vierhoek. In de zijkanten is in zwarte plastic letters een tekst aangebracht: It would be enough to consider the spot where I am as some other spot. Om deze zin te kunnen lezen moet de kijker zich om het object heen bewegen, hetgeen men kan zien als een radicalisering van het minimalisme, maar ook als een breuk ermee.

Met de Minimal Art werd in de jaren zestig de ruimtelijke ervaring van het kunstwerk van cruciaal belang. Door afstand te doen van de sokkel, werd de scheiding tussen de alledaagse wereld van de beschouwer en de ideële ruimte van de sculptuur opgeheven. De kijker deelt de ruimte met een kunstwerk dat nadrukkelijk object is en wordt zich van zijn rol en plaats in de ruimte bewust. De tekst in Kafka’s Palindrome suggereert echter dat de plek waar de ‘ik’ zich bevindt moet worden voorgesteld als een andere plek; dat deze plek eerst door de verbeelding moet worden getransformeerd om werkelijk ervaren te worden. Horn geeft het werk zo een imaginaire dimensie die contrasteert met de ‘letterlijke’ benadering van de Minimal Art.

Het gebruik van een poëtische tekst in Kafka’s Palindromeis geen uitzondering in het werk van Horn: in een omvangrijke reeks werken heeft zij (fragmenten van) verzen van de negentiende-eeuwse dichteres Emily Dickinson opgenomen. ‘I felt my life with both my hands,’ schreef Dickinson, en dit voelen van de eigen aanwezigheid is voor Horn heel belangrijk. Daarom benadrukt ze de rol die subjectieve indrukken en herinnering bij de waarneming spelen.