Archief
Hall of Whispers is een video-installatie waarbij aan twee zijden van een donkere ruimte projecties te zien zijn van in totaal tien bleke gezichten waarvan de monden met een doek gesnoerd zijn. Bill Viola presenteerde dit werk voor het eerst in 1995 tijdens de Biënnale van Venetië. Samen met vier andere videowerken, waaronder het beroemde The Greeting, maakte het indertijd deel uit van Viola’s tentoonstelling Buried Secrets in het Amerikaanse paviljoen. The Greeting bevindt zich al vele jaren in de vaste collectie en opstelling van De Pont. Na bijna tien jaar wordt het nu tijdelijk herenigd met Hall of Whispers.
Voor de collectiecatalogus van De Pont beschreef Sjoukje van der Meulen haar beleving van de presentatie in Venetië: ‘Je kwam binnen in Hall of Whispers, in een donkere ruimte met aan weerszijden videoprojecties – portretten van anonieme activisten wier mond gekneveld was. Door de doeken heen klonk duidelijk hun protest en gejammer. De bezoeker, die even dacht verlost te worden van het gewoel buiten, werd geconfronteerd met een keiharde politieke realiteit. Viola riep beelden op van executies en andere gruwelijkheden, en slaagde er wel in – anders dan de meeste dagelijkse nieuwsbeelden op de televisie – de kijker persoonlijk en fysiek bij die wandaden te betrekken.’
Naast imponerende installaties heeft Bill Viola ook een aantal meer verstilde en introverte werken gemaakt. Hierbij refereert hij dikwijls aan de tradities van de schilderkunst en aan zowel westerse als niet-westerse mystiek en iconografie. Met The Greeting en Catherine’s Room bezit De Pont hiervan twee prachtige voorbeelden. The Greeting is een videoversie van het bijbelverhaal van de Visitatie zoals dat door de Renaissance-schilder Pontormo is weergegeven, en Catherine’s Room roept in vorm en inhoud zowel Italiaanse altaarstukken als Hollandse genre-schilderijen in herinnering.
Hall of Whispers neemt in het oeuvre van Viola een bijzondere plaats in; de galerij van monddode personen verenigt in zich een imponerende aanwezigheid en een aangrijpende verstilling. De afgebeelden blijven anoniem, zijn onverstaanbaar en houden hun ogen gesloten. Het zijn portretten in zwart-wit van onbekenden wier blik en verhaal volledig naar binnen zijn gekeerd. Elke vorm van communicatie lijkt onmogelijk. Zijn het activisten, en zo ja, voor welke zaak? Of zijn ze ‘per ongeluk’ slachtoffer geworden van een macht die hun het spreken onmogelijk maakt? We weten het niet, maar toch herkennen we hun woordeloze verhaal uit de actualiteit van de hedendaagse media. Bijna dagelijks worden we in nieuwsuitzendingen geconfronteerd met vastgebonden, geknevelde of geblinddoekte slachtoffers van allerlei gewelddadige situaties. Arrestanten, ontvoerden en gevangenen in uiteenlopende conflicten die het spreken onmogelijk wordt gemaakt. Hierdoor lijkt Hall of Whispers een ‘statement’ te worden. Misschien zelfs nu wel meer dan dat het bijna tien geleden bedoeld was. Geen politieke aanklacht maar een uitspraak over alle situaties waarin mensen hun stem, en daarmee hun vrijheid en individualiteit, wordt ontnomen. Wat hun rest is een wereld die volledig introvert is. Een duistere binnenwereld van ontoegankelijke geheimen en verhalen.
website van de kunstenaar