Archief
Het werk van Angela Bulloch is complex en veelzijdig: licht- en geluidswerken, tekenmachines, interactieve installaties, fotoseries, videoprogramma’s en tekstwerken. Maar achter de diversiteit van vorm, techniek en presentatie zit altijd een gerichte belangstelling voor maatschappelijke en sociale structuren en systemen. Net zomin als deze processen en gedragingen een statisch karakter hebben, heeft haar werk geen vaste vorm of volgorde. Het zijn installaties en samenstellingen van elementen, die voor een specifieke locatie worden geselecteerd en geïnstalleerd. Ook deze tentoonstelling, die in samenwerking met Modern Art Oxford, The Power Plant in Toronto en Secession in Wenen werd georganiseerd, is per museum verschillend samengesteld en bestaat uit wisselende elementen en variabele constellaties.
Bij de tentoonstelling wordt een monografie gepubliceerd met teksten van Helmut Draxler, Dominic Eichler, Branden W. Joseph en Juliane Rebentisch (te verschijnen voorjaar 2006).
Angela Bulloch (Rainy River, Canada 1966) woont en werkt in Londen en Berlijn. In 1997 behoorde zij tot de genomineerden voor de Turner Prize. Al snel werd ze beschouwd als een van de ‘Young British Artists’, maar haar werk ontleent zijn betekenis niet aan een sensationele onderwerpkeuze of een controversiële presentatie. Het laat zich niet vangen in een eenduidige interpretatie maar biedt juist een veelheid aan ervaringen en betekenissen. Als gevolg hiervan functioneert het ook in museale presentaties niet zozeer binnen de gangbare normen van uniciteit en objectmatigheid, maar veeleer op grond van het proces en de participatie. Dit bepaalt overigens ook de moeilijkheid om haar werk te benoemen. Bulloch verzet zich tegen iedere ‘talige’ definiëring die voorbijgaat aan het procesmatige aspect van het werk. Betekenissen liggen voor haar niet vast in definities maar bestaan slechts in relaties en vergelijkingen. Het karakteristiekst hiervoor zijn waarschijnlijk de door Bulloch verzamelde Rules: een veelheid aan voorschriften, verordeningen en regels uit allerlei gebieden van het maatschappelijk verkeer. Door deze regels uit hun reguliere omgeving te isoleren en in een andere context opnieuw publiek te maken, wordt de vanzelfsprekende autoriteit ervan ondergraven en bieden ze een wonderlijk beeld van maatschappelijke structuren.
Bulloch wil niet alleen dergelijke verborgen structuren blootleggen, maar ook de interactie van ideeën en gedragingen met specifieke locaties, omstandigheden of objecten inzichtelijk maken. Zij heeft verschillende installaties met licht en geluid gemaakt, waarbij de bezoeker door middel van sensoren ongemerkt de apparatuur aanstuurde (Crowd Sound Piece 1990 en Laughing Crowd Piece 1990). Ook haar Sound Chairs (1991) en Sound Clash Benches (1996) zijn interactieve werken, waarbij het publiek zelf invloed heeft op de weergave van geluids- en beeldfragmenten. In de jaren negentig maakte zij verschillende interactieve tekenmachines, die in hun lijnvoering reageren op de aanwezigheid en beweging van mensen. Toch gaat het bij deze werken niet om het verrassingseffect van een mechanische truc. Bulloch verstopt de techniek niet, maar wil de beschouwer juist laten ervaren op welke wijze deze betrokken is in een proces van handelingen en gebeurtenissen. Ze gebruikt opvallend vaak meubilair in haar installaties. Stoelen, banken en zitzakken (bean bags) bieden de bezoeker de gelegenheid om tijd en rust te nemen en vormen een wezenlijk onderdeel van de installaties.
Ook op een andere wijze spelen participatie en samenwerking een rol; in de ontwikkeling en uitvoering van een aantal projecten werkte zij samen met ontwerpers, technici en dj’s. Het gaat haar hierbij niet alleen om de toegevoegde deskundigheid maar, net als bij de tekenmachines, ook om een relativering van de unieke originaliteit van de kunstenaar.
In een samenwerking met ‘computer-kunstenaar’ Holger Friese heeft Bulloch haar Pixel Boxes ontwikkeld. De Pixel Boxes zijn houten of aluminium kubussen in verschillende maten, waarvan één zijkant uit een beeldscherm bestaat. De schermen lichten bij afwisseling op met een monochroom kleurvlak. Iedere Box bevat drie TL-buizen in rood, groen en blauw. Bulloch en Friese hebben voor de Pixel Boxes een computerprogramma en een ‘interface’ ontwikkeld, die meer dan 16 miljoen kleuren kunnen genereren. De kleurbeelden zijn feitelijk de kleinste digitale beeldeenheden (pixels) afkomstig uit bestaand film- en videomateriaal.
De Pixel Boxes staan verspreid in de ruimte en functioneren als sculpturaal en architectonisch element én als onderdeel van hypnotiserende en onontkoombare installaties waarbij soms ook geluid aanwezig is. De ritmiek van de kleurveranderingen en de vormentaal van de houten kubussen refereren onmiskenbaar aan de Minimal Art. Voor Bulloch representeren de kubussen een denkbeeldige ruimte waarin verschillende noties over kunst, beeldanalyse en receptie samenkomen. Kleuren en vormen roepen immers associaties op met een verscheidenheid aan modernistische stromingen uit de kunst van de afgelopen eeuw, variërend van kubisme en futurisme tot conceptuele kunst en Minimal Art. De pixelpatronen liggen ook ten grondslag aan grote wandschildingen van regelmatig geordende kleurvlakken.
Bij De Pont zijn zowel deze schilderingen als enkele lichtinstallaties te zien. Macro World (2002) is een opstelling van Pixel Boxes waarvan de kleuren reflecteren in een spiegelend plafond, en RGB Spheres (2005) bestaat uit vier wanden met gekleurde lampen, waarvan de constellatie is ontleend aan een abstract schilderij van de Engelse kunstenares Bridget Riley. En met het werk Daniel: Group Of Seven (One Absent Friend) (2005) combineert Bulloch licht en geluid met videobeelden van bewegende personen. Het is alsof zij de uitgangspunten van de Minimal Art hiermee een onverwachte maar herkenbare fysieke component geeft en de kleurrijke installatie deel gaat uitmaken van een lichtvoetige choreografie.
Bij de tentoonstelling wordt een monografie gepubliceerd met teksten van Helmut Draxler, Dominic Eichler, Branden W. Joseph en Juliane Rebentisch (te verschijnen voorjaar 2006).
Angela Bulloch (Rainy River, Canada 1966) woont en werkt in Londen en Berlijn. In 1997 behoorde zij tot de genomineerden voor de Turner Prize. Al snel werd ze beschouwd als een van de ‘Young British Artists’, maar haar werk ontleent zijn betekenis niet aan een sensationele onderwerpkeuze of een controversiële presentatie. Het laat zich niet vangen in een eenduidige interpretatie maar biedt juist een veelheid aan ervaringen en betekenissen. Als gevolg hiervan functioneert het ook in museale presentaties niet zozeer binnen de gangbare normen van uniciteit en objectmatigheid, maar veeleer op grond van het proces en de participatie. Dit bepaalt overigens ook de moeilijkheid om haar werk te benoemen. Bulloch verzet zich tegen iedere ‘talige’ definiëring die voorbijgaat aan het procesmatige aspect van het werk. Betekenissen liggen voor haar niet vast in definities maar bestaan slechts in relaties en vergelijkingen. Het karakteristiekst hiervoor zijn waarschijnlijk de door Bulloch verzamelde Rules: een veelheid aan voorschriften, verordeningen en regels uit allerlei gebieden van het maatschappelijk verkeer. Door deze regels uit hun reguliere omgeving te isoleren en in een andere context opnieuw publiek te maken, wordt de vanzelfsprekende autoriteit ervan ondergraven en bieden ze een wonderlijk beeld van maatschappelijke structuren.
Bulloch wil niet alleen dergelijke verborgen structuren blootleggen, maar ook de interactie van ideeën en gedragingen met specifieke locaties, omstandigheden of objecten inzichtelijk maken. Zij heeft verschillende installaties met licht en geluid gemaakt, waarbij de bezoeker door middel van sensoren ongemerkt de apparatuur aanstuurde (Crowd Sound Piece 1990 en Laughing Crowd Piece 1990). Ook haar Sound Chairs (1991) en Sound Clash Benches (1996) zijn interactieve werken, waarbij het publiek zelf invloed heeft op de weergave van geluids- en beeldfragmenten. In de jaren negentig maakte zij verschillende interactieve tekenmachines, die in hun lijnvoering reageren op de aanwezigheid en beweging van mensen. Toch gaat het bij deze werken niet om het verrassingseffect van een mechanische truc. Bulloch verstopt de techniek niet, maar wil de beschouwer juist laten ervaren op welke wijze deze betrokken is in een proces van handelingen en gebeurtenissen. Ze gebruikt opvallend vaak meubilair in haar installaties. Stoelen, banken en zitzakken (bean bags) bieden de bezoeker de gelegenheid om tijd en rust te nemen en vormen een wezenlijk onderdeel van de installaties.
Ook op een andere wijze spelen participatie en samenwerking een rol; in de ontwikkeling en uitvoering van een aantal projecten werkte zij samen met ontwerpers, technici en dj’s. Het gaat haar hierbij niet alleen om de toegevoegde deskundigheid maar, net als bij de tekenmachines, ook om een relativering van de unieke originaliteit van de kunstenaar.
In een samenwerking met ‘computer-kunstenaar’ Holger Friese heeft Bulloch haar Pixel Boxes ontwikkeld. De Pixel Boxes zijn houten of aluminium kubussen in verschillende maten, waarvan één zijkant uit een beeldscherm bestaat. De schermen lichten bij afwisseling op met een monochroom kleurvlak. Iedere Box bevat drie TL-buizen in rood, groen en blauw. Bulloch en Friese hebben voor de Pixel Boxes een computerprogramma en een ‘interface’ ontwikkeld, die meer dan 16 miljoen kleuren kunnen genereren. De kleurbeelden zijn feitelijk de kleinste digitale beeldeenheden (pixels) afkomstig uit bestaand film- en videomateriaal.
De Pixel Boxes staan verspreid in de ruimte en functioneren als sculpturaal en architectonisch element én als onderdeel van hypnotiserende en onontkoombare installaties waarbij soms ook geluid aanwezig is. De ritmiek van de kleurveranderingen en de vormentaal van de houten kubussen refereren onmiskenbaar aan de Minimal Art. Voor Bulloch representeren de kubussen een denkbeeldige ruimte waarin verschillende noties over kunst, beeldanalyse en receptie samenkomen. Kleuren en vormen roepen immers associaties op met een verscheidenheid aan modernistische stromingen uit de kunst van de afgelopen eeuw, variërend van kubisme en futurisme tot conceptuele kunst en Minimal Art. De pixelpatronen liggen ook ten grondslag aan grote wandschildingen van regelmatig geordende kleurvlakken.
Bij De Pont zijn zowel deze schilderingen als enkele lichtinstallaties te zien. Macro World (2002) is een opstelling van Pixel Boxes waarvan de kleuren reflecteren in een spiegelend plafond, en RGB Spheres (2005) bestaat uit vier wanden met gekleurde lampen, waarvan de constellatie is ontleend aan een abstract schilderij van de Engelse kunstenares Bridget Riley. En met het werk Daniel: Group Of Seven (One Absent Friend) (2005) combineert Bulloch licht en geluid met videobeelden van bewegende personen. Het is alsof zij de uitgangspunten van de Minimal Art hiermee een onverwachte maar herkenbare fysieke component geeft en de kleurrijke installatie deel gaat uitmaken van een lichtvoetige choreografie.