Kara Walker

Walkers films staan in direct verband met het werk waarmee zij bekendheid kreeg: de uit papier geknipte, wandvullende installaties met zwart-wit silhouetten waarmee zij raciale stereotypen, sekse-ongelijkheid, geweld en machtsrelaties tegen het licht houdt, reflecteert op de Afrikaanse diaspora en op de bloedige gevolgen van de rassenscheiding in de zuidelijke Amerikaanse staten tot ver in de twintigste eeuw. In de kleurenfilms komen de statische silhouetten uit Walkers knipselwerken tot leven: ze worden geanimeerd in de vorm van een klassiek schaduwspel met handmatig bewogen poppen.

Walkers films zijn ontleend aan waargebeurde verhalen die zij in Amerikaanse overheidsarchieven aantrof. In deze National Archives worden documenten bewaard waarin verslag wordt gedaan van het geweld waarmee Afro-Amerikaanse burgers te maken hadden ten tijde van de Reconstruction (1865-77), de periode na de Amerikaanse Burgeroorlog.

De films kennen geen lineaire ontwikkeling; de handelingen ontvouwen zich fragmentarisch en schijnbaar geïmproviseerd. National Archives Microfilm M999 Roll 34: Bureau of Refugees, Freedmen and Abandoned Lands: Six Miles from Springfield on the Franklin Road wordt begeleid door een soundtrack van de experimentele jazzmusicus en kunstenaar Jason Moran (onlangs te zien in het Whitney Museum of American Art, New York). Het werk verbeeldt de geschiedenis van een zwarte familie die zich op een verlaten stuk land vestigt en daar een nieuw leven probeert op te bouwen. Tot een groep witte mannen de nieuwkomers in het vizier krijgt. De bende overvalt het gezin, brandt het huis plat, verkracht en moordt.

Zoals in veel van Walkers werk zijn de films nooit rechttoe rechtaan moraliteiten over goed en kwaad. Ze laten ruimte voor een zeer eigen, ambigue verbeelding. Niet voor niets karakteriseert Walker zichzelf als een ‘onbetrouwbare verhalenverteller’. Autonoom belicht zij de donkere kanten van de menselijke natuur en rammelt ze aan culturele archetypen, aan de beelden en mythen van de Amerikaanse geschiedenis die nog steeds resoneren in onze tijd.