Archief
René Korten
Diver's Eye
30 juni - 2 sept 2012
De tentoonstelling in de projectzaal is gewijd aan de recente schilderijen van René Korten (Horn, 1957). Korten debuteerde in het begin van de jaren tachtig met formele schilderijen. Tussen 2001 en 2007 lag de nadruk op samenwerking en op installaties en projecten op locatie. Sinds enkele jaren concentreert hij zich weer geheel op de schilderkunst en schildert werken waarin het beeld wordt bepaald door de zintuiglijke en associatieve kracht van vormen en kleuren, van materialen en verfopbreng.
Er gebeurt veel in de schilderijen van Korten. In Fall From Grace (2011) heeft de sterk verdunde acrylverf zich een eigen weg gebaand. Soms heeft het pigment zich opgehoopt, dan weer treft het de gelaagdheid van de kleur. Twee ovale vormen in wit en lichtbeige bieden tegenspel aan de beweeglijkheid van de groene en paarse kleursluiers. Het meest opvallend is een witte, kronkelende contour, die zich als een ‘Fremdkörper’ aftekent tegen de transparante ruimtelijkheid van de kleursluiers.
Korten zoekt de confrontatie tussen uiteenlopende, vaak tegengestelde beeldelementen. Ze dagen elkaar uit, bevragen en naderen elkaar, maar verzoenen zich nooit. In zijn manier van werken wisselen actie en reactie, onmiddellijkheid en reflectie elkaar af. Terwijl hij de vloeibare verf in de ene fase zijn ‘gang’ laat gaan, neemt hij in de volgende fase de controle weer over en experimenteert langdurig met de plaatsing van grafische lijnen en golvende contouren. De eigenschappen van het materiaal worden eveneens ingezet in dit spel van dualiteiten. Korten schildert op mdf-platen en prepareert deze met een laag gesso. Soms zijn de platen slechts gedeeltelijk voorzien van deze krijtlaag. Op de ongeprepareerde delen zuigt de verf zich in het mdf en zijn de ingehouden pasteltinten matter en donkerder dan over de met gesso geprepareerde delen. Laag over laag schrijft het schilderij zo zijn eigen geschiedenis. Soms strekt deze zich uit tot een vorig bestaan, zoals bij de twee panelen van Valid Invalid (2011). In 2009 maakten deze deel uit van een ruimtevullende installatie. De twee rijen overschilderde stickers getuigen daar nog van.
Een, uit een snoer cirkels opgebouwde, kronkelende lijn vormt in Kortens recente schilderijen een terugkerend beeldelement. In Valid Invalid roept dit motief zowel associaties op met een torso als een stierenkop. De turkooizen kleurvlekjes en de raadselachtige witte lijntjes verzetten zich echter tegen een al te snelle duiding. Hoewel de schilderijen allerlei associaties oproepen - zoals uitgesproken landschappelijke in het werk Sameness (2011) - blijft het beeld zich aan een sluitende interpretatie onttrekken.
De twee kanten die Korten in zijn schilderijen wil samenbrengen - het formele en organische, het geconstrueerde en spontane, de vorm en de kleur, het concrete en het associatieve - zijn terug te voeren tot de polariteit cultuur - natuur. We hanteren ze vaak als tegenpolen, maar is er wel zo’n scherpe scheidslijn en is het punt waar ze elkaar raken en doordringen niet veel interessanter? Korten is gefascineerd door dat diffuse gebied. Het formele handelen vormt zijn vertrekpunt, maar een werk is voor hem pas voltooid als het beeld dat formele spel overstijgt. Pas wanneer het schilderij buiten zichzelf treedt en zich in zijn meerduidigheid en complexiteit verbindt met de al even ongrijpbare realiteit, heeft het werkelijk bestaansrecht. Het is een metamorfose waar Korten naar toe werkt, voorspellen laat dat magische moment zich echter niet. Het voltrekt zich.