Archief

Anri Sala's manier van werken is geworteld in de politieke en sociale context van zijn vaderland Albanië. Hij maakt rijke, meerduidige werken met een even sobere als poëtische beeldtaal. De kracht van Sala's werk huist in de suggestieve, uitgebalanceerde vorm waarin hij zijn installaties weet te gieten. Hij maakt heel bewust en uitgekiend gebruik van de mogelijkheden die het medium film biedt. Zijn camerawerk is veelal statisch, terwijl in zijn meest recente werken geluid - of het ontbreken van daarvan - een steeds prominentere plaats inneemt Long Sorrow, zegt Sala, is als film eerder het resultaat van een 'nogal merkwaardig geconstrueerde situatie, dan van een verhalende structuur. Het is meer een opeenvolging van situaties, van door een bepaalde spanning gekleurde momenten, gebaren en muziek die je iets doen ervaren'. De locatie waar het werk zich afspeelt is het 'Märkische Viertel', een met flats volgebouwd gebied in Noord-Berlijn, niet ver van de plek waar ooit de Muur stond. Dit stuk Berlijn werd in de periode 1965-1974 ontwikkeld op basis van een nieuwe visie op het wonen. Het langste flatgebouw wordt door zijn bewoners 'Lange Jammer' (Long Sorrow) genoemd. In de film zien we hoe de Amerikaanse 'free jazz' musicus Jemeel Moondoc improviserend reageert op de stad om hem heen, terwijl we aanvankelijk alleen een deel van zijn hoofd door het half geopende raam van een appartement zien. Sala toont ons de musicus op een wijze die in het midden laat waar hij zich nu precies bevindt, alsof Moondoc in de ruimte zweeft, zodat de ervaring van geluid en plaats een 'verlengstuk wordt van de architectuur van de Long Sorrow'. Tegelijk met deze presentatie is in een van de 'wolhokken' de meest recente aanwinst van Sala te zien: Title Suspended uit 2007. Op een wand in een fel verlichte ruimte draaien twee in latex handschoenen gestoken handen van transparante kunsthars langzaam, bijna onmerkbaar, met de wijsvingers naar elkaar gericht, over hun eigen lengteas. Een volledige rotatie neemt circa twee minuten in beslag. Dit werk roept allerlei associaties bij de kijker op, zoals die van het kunsthistorische oerbeeld van twee naar elkaar wijzende vingers: God en Adam op het plafond van de Sixtijnse kapel in Rome. Dit is volgens het Scheppingsverhaal het begin van het menselijk bestaan, dat wij tegenwoordig langer 'beleven' dan ooit tevoren. De paarse handschoenen verwijzen wellicht naar de medische wetenschap die dit mede heeft mogelijk gemaakt, maar de loshangende vingers verraden een zekere machteloosheid en in veel culturen is paars de kleur van de rouw.