Willie Doherty

1959, woont en werkt in Derry

Sinds de jaren ’80 vervult Willie Doherty een pioniersrol in de hedendaagse videokunst en fotografie. Doherty’s werken, die uiterst verleidelijk maar ook visueel desoriënterend zijn, beginnen vaak als reacties op specifieke oorden (meestal mysterieuze geïsoleerde locaties, plekken die een turbulent verleden lijken te hebben) en ontwikkelen zich tot complexe bespiegelingen over de wijze waarop we tegen dergelijke locaties aankijken of over de verhalen die verteld kunnen worden over hun verborgen verleden.

Het belangrijkste geografische referentiepunt voor Doherty tijdens de dertig jaar van zijn opmerkelijke carrière is zijn geboortestad Derry, een stad die getekend en verdeeld is door de traumatische tweedracht van de Noord-Ierse ‘Troubles’. Sinds zijn vroege conceptuele werk met fotografie en tekst – dat draait rond de onmogelijkheid van een ‘objectieve’ kijk op dit gebied van sektarische segregatie en militair toezicht – tot zijn tweeluiken en series van filmische en fotografische werken die tegenstrijdige standpunten tegenover elkaar stellen, heeft Doherty steeds weer teruggegrepen op Derry als bron en thema. Daarbij werden bekende plekken opnieuw door hem bezocht en vanuit verschillende standpunten bekeken. (Een belangrijk werk in dit opzicht is de film Re-run uit 2002 die werd genomineerd voor de Turner Prize). Doherty’s kunst kenmerkt zich door de verontrustende, ongemakkelijke reflectie op het landschap, waarbij hij doelbewust de vorming van een rechtlijnig standpunt, een unieke gezaghebbende kijk frustreert.

De afgelopen tien jaar heeft Doherty ons indringende beelden van Noord-Ierse locaties na het conflict voorgeschoteld en ons gevraagd stil te staan “bij wat er is gebeurd met de pijn en verschrikking die daar heeft plaatsgevonden”, zoals de verteller in zijn film Ghost Story uit 2007 voorstelt. In recente werken heeft hij zich echter ook met andere locaties beziggehouden of minder specifieke referentiepunten voorgesteld (een belangrijke film uit 2005 die te zien was op de hoofdtentoonstelling van de Biënnale van Venetië droeg de veelzeggende titel Non-Specific Threat). Secretion (2012), een in opdracht gemaakte film voor dOCUMENTA 13 in Kassel, is bijvoorbeeld een verontrustende gedramatiseerde reactie op het geïndustrialiseerde landschap van Midden-Duitsland, waarin indirect de gevolgen van een traumatisch verleden op de landschappen van het heden aan de orde worden gesteld. De thema’s en kenmerken van Secretion passen binnen Doherty’s carrière tot dusver, maar zijn ook een indicatie van andere, nieuwe manieren waarop de forensische blik van zijn kunst kan worden aangewend.