Raoul De Keyser
-
Raoul De Keyser wordt in de jaren zestig beschouwd als een vertegenwoordiger van de Nieuwe Visie in de schilderkunst. De onderwerpen worden gekozen uit de dagelijkse omgeving en herleid tot vlakke kleurvormen en lijnen. Samen met Raveel, Elias en Lucassen beschildert hij in 1966-67 de kelders van kasteel Beervelde in Oost-Vlaanderen.
Vanaf de jaren zeventig wordt zijn werk gaandeweg abstracter en teruggebracht tot vormen die ontleend lijken aan landschappelijke vlakverdelingen. Voor een groot aantal werken neemt hij het lijnenpatroon van een voetbalveld als uitgangspunt. Maar dit gegeven is niet meer dan een aanleiding om te komen tot een verdieping van het onderzoek naar vorm en structuur van een schilderij. Uiteindelijk worden de strakke contourlijnen van het vroege werk steeds vrijere bewegingen van kwast en verf. Vlakken en lijnen tekenen zich als zelfstandige vormen af in vrije en kleurrijke composities. Steeds meer krijgt zijn werk een verstild en poëtisch karakter, waarbij de mogelijkheden van kwaststreek en kleur voortdurend lijken te worden afgetast. De Vlaamse kunstcriticus Ludo Bekkers omschrijft het als volgt: ‘Nooit is een werk af. Men kan vaak aan de randen van het doek aflezen hoe het overschilderd werd om tot een aanvaardbaar resultaat te komen. Maar volledig aanvaardbaar is het kennelijk nooit, want het onderzoek gaat verder op een volgend werk, met soms een andere aanpak, een andere formele structuur, ander kleurgebruik. En dat proces van aanpassen, zelfcorrectie en overschilderen is nu juist het boeiende van dit oeuvre. Zijn betekenis ligt niet in de herinnering van de realiteit, maar in het zoeken naar het uiteindelijke schilderij waarvan de voorgaande stappen de herinnering zijn.’
En in een studie over zijn werk schrijft Steven Jacobs: ‘ Zijn schilderijen kunnen per definitie niet op voorhand worden vastgelegd. Niet een mentaal concept, maar de aarzelingen, overschilderingen en wegschilderingen liggen aan de basis van zijn werk.’ In het ‘wegschilderen’ en het reduceren van het beeld is De Keyser is ook van grote betekenis gebleken voor een generatie jongere Belgische kunstenaars, onder wie Luc Tuymans die ook in de collectie van De Pont vertegenwoordigd is.
Werk van De Keyser was te zien in grote internationale tentoonstellingen, waaronder Documenta IX (Kassel1992), Der zerbrochene Spiegel. Positionen zur Malerei (Wenen, Hamburg 1993), Unbound. Possibilities in Painting (Hayward Gallery, Londen 1994) en Trouble Spot. Painting (MUHKA, Antwerpen 1999).
De Pont heeft in 2001 een groot aantal werken van de Belgische kunstenaar Raoul De Keyser ontvangen als schenking van Wijnand Sengers (1927-2002). Deze Rotterdamse psychiater bouwde sinds 1984 een omvangrijke kunstverzameling op. Centraal in zijn verzameling stond Raoul De Keyser, van wie Sengers tientallen werken bijeen bracht. Sengers was een gepassioneerd verzamelaar; ‘Er is voor mij bijna niets belangrijker dan moderne kunst, werkelijk nieuwe kunst. Dat vind ik verrukkelijk.’ In zijn verzameling toonde zich een duidelijke voorkeur voor abstract en ingetogen schilderkunst; ‘Dat vind ik het fijnste, het pakt mij het meest omdat het eenvoudig is, stil en sterk.’ Naast het verzamelen gaf Sengers in de jaren tachtig ook een kunsttijdschrift uit in eigen beheer: Van Nieuwe Schilderkunst. ‘Ik heb een heel nummer gewijd aan de Belgische schilder Raoul De Keyser, de schilder die mij boven alles gaat. ’
Vanaf de jaren zeventig wordt zijn werk gaandeweg abstracter en teruggebracht tot vormen die ontleend lijken aan landschappelijke vlakverdelingen. Voor een groot aantal werken neemt hij het lijnenpatroon van een voetbalveld als uitgangspunt. Maar dit gegeven is niet meer dan een aanleiding om te komen tot een verdieping van het onderzoek naar vorm en structuur van een schilderij. Uiteindelijk worden de strakke contourlijnen van het vroege werk steeds vrijere bewegingen van kwast en verf. Vlakken en lijnen tekenen zich als zelfstandige vormen af in vrije en kleurrijke composities. Steeds meer krijgt zijn werk een verstild en poëtisch karakter, waarbij de mogelijkheden van kwaststreek en kleur voortdurend lijken te worden afgetast. De Vlaamse kunstcriticus Ludo Bekkers omschrijft het als volgt: ‘Nooit is een werk af. Men kan vaak aan de randen van het doek aflezen hoe het overschilderd werd om tot een aanvaardbaar resultaat te komen. Maar volledig aanvaardbaar is het kennelijk nooit, want het onderzoek gaat verder op een volgend werk, met soms een andere aanpak, een andere formele structuur, ander kleurgebruik. En dat proces van aanpassen, zelfcorrectie en overschilderen is nu juist het boeiende van dit oeuvre. Zijn betekenis ligt niet in de herinnering van de realiteit, maar in het zoeken naar het uiteindelijke schilderij waarvan de voorgaande stappen de herinnering zijn.’
En in een studie over zijn werk schrijft Steven Jacobs: ‘ Zijn schilderijen kunnen per definitie niet op voorhand worden vastgelegd. Niet een mentaal concept, maar de aarzelingen, overschilderingen en wegschilderingen liggen aan de basis van zijn werk.’ In het ‘wegschilderen’ en het reduceren van het beeld is De Keyser is ook van grote betekenis gebleken voor een generatie jongere Belgische kunstenaars, onder wie Luc Tuymans die ook in de collectie van De Pont vertegenwoordigd is.
Werk van De Keyser was te zien in grote internationale tentoonstellingen, waaronder Documenta IX (Kassel1992), Der zerbrochene Spiegel. Positionen zur Malerei (Wenen, Hamburg 1993), Unbound. Possibilities in Painting (Hayward Gallery, Londen 1994) en Trouble Spot. Painting (MUHKA, Antwerpen 1999).
De Pont heeft in 2001 een groot aantal werken van de Belgische kunstenaar Raoul De Keyser ontvangen als schenking van Wijnand Sengers (1927-2002). Deze Rotterdamse psychiater bouwde sinds 1984 een omvangrijke kunstverzameling op. Centraal in zijn verzameling stond Raoul De Keyser, van wie Sengers tientallen werken bijeen bracht. Sengers was een gepassioneerd verzamelaar; ‘Er is voor mij bijna niets belangrijker dan moderne kunst, werkelijk nieuwe kunst. Dat vind ik verrukkelijk.’ In zijn verzameling toonde zich een duidelijke voorkeur voor abstract en ingetogen schilderkunst; ‘Dat vind ik het fijnste, het pakt mij het meest omdat het eenvoudig is, stil en sterk.’ Naast het verzamelen gaf Sengers in de jaren tachtig ook een kunsttijdschrift uit in eigen beheer: Van Nieuwe Schilderkunst. ‘Ik heb een heel nummer gewijd aan de Belgische schilder Raoul De Keyser, de schilder die mij boven alles gaat. ’