De Droefheid van slapende paarden
(NRC/Handelsblad 26 januari 2013)
‘Zo’n liggend paard, dat ook nog eens slaapt. Dat is de overtreffende trap van kwetsbaarheid. Zo’n groot dier, met al die spieren. Een paard is een vluchtdier. Om dan te zien dat het zich ontspant, dat het door z’n hoeven zakt en die lange benen onder zich vouwt. Dat die lippen langzaam gaan hangen, die sterke nek zich buigt, de oogleden dichtvallen. Dat het donker het dier langzaam tot een diepe rust brengt. Dat is zo ontroerend om te zien. Dat moment tussen waken en slapen.’
Kunstenaar Charlotte Dumas fotografeerde een aantal maanden lang ’s nachts in de stallen de witte paarden van het Arlington National Cemetery in Washington, uiteindelijk filmde zij hen ook en maakte een video werk naast de fotoserie.
Dumas richt haar camera altijd op dieren; paarden, honden tijgers. Ze fotografeerde onder andere de honden van 9/11, die in het puin van de ingestorte torens in New York zochten naar overlevenden van de aanslag. En nu dus de paarden van Arlington, die de kisten voorttrekken van de soldaten die vielen in de oorlog die erop volgde.
Dumas: ‘Deze foto’s roepen sterke emoties op. Ik heb gezien dat mensen huilden toen ze de beelden zagen. Dan kan het zijn dat iemand een vader of een broer daar heeft liggen. De foto’s bieden een vorm van troost. Die rust van zo’n beest, dat heeft bijna iets spiritueels. Ik denk dat mensen dat herkennen, dat ze dat voelen. Mensen gebruiken dieren ook om hun emoties te kanaliseren. Dan zeggen ze: deze paarden hebben veel doden naar hun graf begeleidt, dat zie je aan hun sombere blik. Ik denk dat ze bedoelen: dit beeld haalt de somberheid die in mij zit naar boven. Dat vind ik mooi, dat foto’s dat kunnen doen.’
